Uluslararası Atlı Sporlar Federasyonu (FEI) tarafından resmi olarak tanınan on disiplinden biridir. Bu spor ilk olarak Pato adı ile 1700’lerin başlarında Arjantin’de ortaya çıkmıştır. Bu oyunun ilk dönemlerinde oyuncular arasındaki yüksek ölüm oranı nedeniyle 1790’da yasaklandığı bilinmektedir. Daha sonra 1941’de Arjantin de Pato Federasyonu kuruldu. 1953’de Arjantin’in ulusal oyunu ilan edildi. “Pato” adı, bu oyunda, altı tutaçlı top yerine canlı bir ördeğin kullanılmasından geliyordu. Bugün bilindiği haliyle oynanması ve canlı hayvan yerine topun kullanılması 1930’da tanımlanmıştı. Bu değişiklik başarı kazandı ve Avrupa ile deniz aşırı ülkelere yayıldı. Uluslararası Horse-Ball Federasyonu’nun (Fédération Internationale de Horse-Ball – FIHB) onbir üyesi vardır ve üçü Avrupa dışındandır. Bunlar, Brezilya, İsrail ve Cayman Adaları. 

Horse Ball oyununda çocuklar

Horse-Ball oyunu oldukça basit bir atlı oyun türüdür. Üç ya da altışar biniciden oluşan iki takım halinde oynanır. Biniciler topu elle tutarak arka arkaya en az üç pastan sonra basket potasına benzer fileli bir halkanın içinden topu geçirmeye çalışırlar. En çok basket atan takım maçı kazanır.

Oyunun temel kuralı 4 oyuncudan oluşan bir takım içerir (eğer gerekiyorsa iki ya da dört yedek oyuncu).  Üç farklı oyuncu arasında yapılan en az üç pasın ardından çember şeklindeki dikey kaleden gol atılır. Rakip takım rakibini atlarının ağırlığını kullanarak, oyun alanının dışına itip şut atmalarını engelleyerek savunma yapabilir ya da oyuncuların arasına girerek topu ellerinden çekebilir. Bu durumda kurallar her iki binicinin de eyerde oturuyor olmasını gerektirir ve eyerinden ilk düşen ceza alır. Öte yandan eğer her ikisi de oturuyorsa savunmadaki kişi topu 10 saniyeden fazla tutabilirse takımına bir penaltı kazandırır. 

Oyunun basit taktikleri, aynı takımdan oyuncuların bir kanattan geçmeye çalışmalarından oluşur. Bu metot sayesinde, rakip takım tüm savunmasını bir tarafa gönderir ve o arada bir başka oyuncu arkadan gelip açık yerden açık bir yol bulur. Oyuncular eğer atağın başarısız olduğunu hissederse kendi sahalarına geri dönebilirler ve sadece aynı takımın oyuncularıysa birbirlerine çapraz geçebilirler. Bu yöntem sıklıkla kullanılır çünkü eğer savunmadaki oyuncular topu almaya çalışırlarsa otomatik olarak topu elinde bulunduran oyuncuyu takip ederler. Bu yüzden de üçüncü oyuncuyla yüzyüze kalırlar ki bu kesinlikle yasaktır. Çünkü bu oyunun geçmişinde dörtnala giden at ve biniciyle kafa kafaya çarpışmaların sonucu ölümle sona ermiştir.

Top yere düşürülürse ya da düşerse, top düştüğünde oyunun sürmekte olduğu yöne doğru gitmek kaydıyla herkes topu alabilir. Bu da biri topu alırken bir başkasının onun üzerine doğru gelmesini önlemek içindir. Çünkü topu almakta olan oyuncuya ona doğru gelen at ve binicisi çarpabilir. Topu yerden alma kuralları basittir. Atın dörtnala olması gerekir. Takımlar genç kategorisindeyse tırısta olması gerekir. Topu dururken almak yasaktır. Çünkü atın sırtını incitir ve genellikle de oyuncunun kendini yeniden yukarı alması için yeterli salınıma sahip olmayabilir. Bu da dengeyi kaybedip düşmesine yol açabilir.

Horse Ball oyununda yerden top alma

Uluslararası Horse-Ball Federasyonu (FédérationInternationale deHorse-Ball – FIHB) tarafından düzenlenmiş birçok uluslararası yarışma vardır. Avrupa Şampiyonası, Dünya Şampiyonası ve kulüplerin FIHB Şampiyonlar ligi. Bunların arasında ilki 1992 yılında düzenlenen Avrupa Büyükler Şampiyonası en eski uluslararası turnuvadır. Bu turnuva Uluslararası Horse-Ball Federasyonu tarafından düzenlenmemiştir. Saint – Lo Fransa’da 2007 yılında düzenlenen turnuvaya kadar yarışmalar 14 farklı versiyonda düzenlenmiştir. Bu turnuvada Fransa altın, Portekiz gümüş, Belçika bronz almıştır. Bu tarihten sonra Horse-Ball Federasyonu’nun girişimleriyle kurallar netleştirilmiştir.

Horse-Ball oyununda gol atışı

İlk Avrupa Bayanlar Şampiyonası 2003’de Abano Terme - İtalya'da gerçekleştirildi. Karma takım türlerinde Bayanlar Şampiyonası tamamen Fransız ulusal takımının egemenliğinde geçti. Fransızlar beş kupanın tamamını kazandılar. Diğer takımlar arasında en iyi dereceler Almanya ve Birleşik Krallık arasında paylaşıldı. Turnuvanın sonuncusu 2008 'de Ponte de Lima - Portekiz de yapıldı ve Fransa kazandı, Birleşik Krallık gümüş ve Portekiz bronz aldı. 

İlk Büyükler Dünya Şampiyonası Ponte de Lima’da 2008’de yapıldı ve Fransa kazandı. İspanya Gümüş, Portekiz Bronz aldı. Şampiyonaya katılan takımlar, Fransa, İspanya, Portekiz, Arjantin, Belçika, İtalya, Avusturya, Brezilya, Birleşik Krallık, Almanya ve Kanada’dır

Uluslararası Horse-Ball Federasyonu (FédérationInternationale deHorse-Ball - FIHB) tarafından düzenlenen ilk kulüp seviyesindeki yarışma FIHB Şampiyonlar Ligi’dir. Bu ligdeki ilk yarışma İsveç'te Stokholm'de düzenlendi ve Chambly Horse-Ball (Fransa) tarafından kazanıldı, Portekiz takımı Sporting Clube de Portugal - CEJC gümüş ve Belçika'dan Caramel bronz aldı.

Oyun Kuralları:

Horse-Ball Atları:

Horse-Ball oyunu için pony türü küçük atlar kullanılır. Atlar, genel kullanım için uygun eyer ve standart donanım ve sert ya da esnek martingal kayışına ihtiyaç duyarlar. Bir göğüs kuşağı ise topu alırken eyerin stabilitesini daha iyi hale getirebilir. Dört bacağı da yüksek getr ve bandajlarla korunur. Bandajlar ve eyer yastıkları takımın renklerindedir.

Tüm atların denge, hız ve yeteneği değişir ama temel dressage (At Terbiyesi) okulları binici dâhil her şeyi geliştirir. Eğer bir at 3 yaşında terbiye edilmiş ve doğru sürülmüşse, 5 yaşına geldiğinde piruet, ters yürüyüş, basit değişimler ve yarım geçişleri yapabilir ve bunların hepsi de Horse-Ball oyunu sırasında kullanılır. Daha yaşlı atlar da bunları yapması için yeniden eğitilebilirler.

Atları bu standartta eğitmenin kestirme bir yolu yoktur. Birçok binici yeterli oturma derinliğine sahip değildir ya da yeterli bacak kasları yoktur. Bu amaçla önce biniciler kendilerini geşiltirmelidirler. Ayda bir kere dahi olsa dresasage dersinin çok yararı vardır.

Bu elbette uzun vadeli bir planlamayı gerektirir. Horse-Ball’da kullanmak için at alan insanlar için en önemlisi atın daha önceden bu seviyede çalışmıyor olmasıdır. Bu risk Horse-Ball için kullanılamayacağı anlamına gelmez. Sadece dönüşler ve geçişlerde daha dikkatli olmalı ve antrenmanı hiçbir zaman aksatmamalıdır.

Binici donanımı:

Horse Ball topu ve tutma kayışı

Horse-Ball oyuncuları, takımlarının renginde bir forma ve normal binici ekipmanı giyerler. Her takım kendisine bir renk seçebilir. Horse-Ball oyuncuları mutlaka beyaz kask takarlar.

Top alma kayışı:

Topu yerden alma kayışı, topu yerden alırken kullanılır. Özel olarak yapılmış, ayarlanabilir kayışlar, deri bir topu yerden almak için çok daha kullanışlı ve dayanıklı olacaktır. 

Top:

Altı adet tutacağı bulunan bir donanımla çevrelenmiş 4 numara futbol topudur. Etrafındaki tutacakları deridendir. Malzeme bulunamadığında sentetik kayış da kullanılabilir.

Dizlikler ve dirseklikler:

Diğer oyuncularla çarpışma anında binicinin kendisini koruması amacıyla dizlik ve dirseklik takması zorunludur. Başlangıçta özel olarak tasarlanmış Horse-Ball donanımı bulunmadığında Voleybol ya da Polo dizlik ve dirseklikleri kullanılabilir.

Oyun alanı:

Resmi bir saha 20 x 60m. ya da 30 x 75m. boyutlarındadır. Ancak herhangi bir biniş alanında ya da manejde de oynanabilir. Oyun alanının sınırları kısa kenarları kapalı olmalı, atların geçişine izin vermemeli. Uzun kenarlar kolayca geçilebilir olmalı, ideli plastikten yapılmış şişme çizgilerdir. İç mekânda zemin temiz olmalı ve çitler ya da binicilik egzersiz malzemeleri bulunmamalıdır.

Horse-Ball Oyun Alanı

Potalar:

Potalar 1 m. çapında demirden yapılmış çemberlerdir. Yerden 4.5 m. yükseklikte dikey olarak asılıdır. Çembere bağlanan bir ağ ile topun oyun alanına geri dönmesi ve topun oyun alanı dışına çıkmaması sağlanır.

Oyun için gerekli diğer malzemeler:

-Sayı tahtası

-Ses sistemi

-Hakem Sandalyesi

-Hakem bayrağı

Amaç ister zevk için ister üst düzey yarışma Horse-Ball’u olsun, oyuna başlamadan önce hem at hem de binicinin uygun biçimde çalışması, antrenman yapması gerekir. Her ikisi için de çalışmayı gerektiren birçok yeni uygulama bulunmaktadır. Atın, etrafta topun uçuşmasına ve diğer atlarla yakın temasta olmaya alışması gereklidir. Birçok binici için en büyük zorluk takım çalışması yapmaktır. 

Horse Ball oyunu

Önce topun nasıl tutulacağı ve pas verme yöntemlerinin öğrenilmesi gerekmektedir. Oyun sırasında her iki elin de kullanılması zorunludur. Yani dizginlerin bırakılması gerekecektir. Eğer yeterince derin ve iyi bir oturuş, güçlü bacaklar yoksa hemen belli olur. Horse-Ball eğitimi diğer dressage dersleriyle kombinedir ve bunun at binmeyi geliştirmekte çok yararı vardır. 

Er ya da geç top yere düşecektir. Bu, binicinin attan inmeden topu almayı öğrenmesi için iyi bir fırsattır. Eğer binici bacaklarını doğru yerleştirirse ve kalçasını omuzlarından önce hareket ettirirse o zaman bu hareketi çok kolaylıkla yapabilir.

Son olarak temel ve ileri Horse-Ball taktik şemalarının öğrenilmesi gereklidir. Hareketler, takımla birlikte koordine edilmelidir. Bu da hız ve yön kontrolünün her zamankinden daha kesin hale getirilmesini gerektirmektedir.

Üst düzey bir yarışma için hazırlanılıyorsa, Horse-Ball eğitimi dressage ve Show Jumping’de olduğu gibi uzun çalışmalar gerektirir. Bu sürekli tekrar edilen bir çalışma olmalıdır. Bu çalışmalarda her zaman mükemmellik aranmalıdır. En iyi Horse-Ball takımları bu çalışma aşamalarını en iyi biçimde koordine eden takımlardır.

Eğitim planlaması:

• - Binicilerin ısınması, takım konuşması ve paslaşma,
• - Atların ısınması, her zamanki ısınma, lateral çalışmalar ve geçişler,
• - Takım ısınması, hafif paslar, atları bir arada tutma,
• - Bireysel teknikler, paslar, topu yerden alma, gol çalışması,
• - Oyun fazları, ataklar, savunmalar, başlama, dizilme, Penaltılar P1, P2, P3
• - Kısa oyun, (seçenekli) yaklaşık 5dk.
• - Atların soğutulması ve bakımı, her zamanki bakım,
• - Çalışma kritiği, en iyi zamanlama ekibin bir arada yemek yediği sıradadır.

KAYNAKLAR

http://www.fihb.net/

http://www.horse-ball.org/

https://www.australianhorseball.com.au/

https://livehorseball.fr/

https://www.britishhorseball.co.uk/