İlk kez 1788 yılında Avustralya’da Botany Bay kıyılarına ayak basan Avrupalıların (First Fleed), beraberlerinde getirdikleri Arap ve Berberi Arap (Barb) atlarının torunları olan bu atlarla, daha sonra Avustralya’ya getirilen Arap, Thoroughbred, Timor ve Welsh Mountain (Galler) pony atları ile melezlenerek el değmemiş vahşi kıtanın, zorlu koşullarına dayanıklı bir at oluşturuldu. Önceleri çiftlik işlerinde, ulaşımda ve araba koşumunda başarılı bir biçimde kullanıldı.

Fotoğraf 1: Avustralya Stok atı 

19. yüzyılın başlarında Thoroughbred aygırlarının daha çok kullanılmasıyla son şeklini alan bu atlar, bu dönemde popülerleşmeye başlayan at yarışlarının değişmez unsuru oldu.

Fotoğraf 2: Alaca donlu Avustralya Stok atı

Birinci Dünya Savaşı sırasında Avustralya Stock Atlarının bir bölümü Avusturalya Ordusu tarafından seçici çiftleştirme yoluyla, daha ağır yük taşıyabilen ve cidagoları daha yüksek bir hale getirildi. Bu atlar Stock Atlardan farklı olarak Waler Atı olarak adlandırılırlar. Atlar su arabası, ağır topların ve cephane arabalarının taşınması işinde çok başarılı oldular. Savaş sırasında 160.000 adet at kullanılmıştı. Bu atları kullanan Yarbay R.M.P. Preston DSO komutasındaki Avustralya Atlı Çöl Süvari Birliği (The Desert Mounted Corps), yüksek çöl sıcaklığında 36 saate bir su içirmek koşuluyla 170km. yol kat etmiştir. Bu da atların dayanıklılığını belirleyen en önemli göstergelerden birisidir.

Avustralya tarihinin önemli bir unsuru olan Stock Atları, çok uzun mesafeleri zor doğa koşullarında yürüyebilmesiyle tanındı. Ordu, orman ve doğa korucuları, gezginler, postacılar ve yerleşimciler tarafından sıkça kullanıldı. Bu dönemde yazılan Snowy River ve Clancy of the Overflow gibi birçok folklorik hikâyeye konu oldular. Haziran 1971’de Sydney Kraliyet Fuarı’nda (Sydney Royal Show) Alex Braid ve arkadaşları dernek kurma kararı aldılar. Bu düşünceyle New South Wales, Tamworth’da 100 kadar çiftlik sahibi bir araya gelerek Avustralya Stock Atı Derneği (Australian Stock Horse Society - ASHS)’ni kurdular. Bu tarihten itibaren Avustralya Stock atı resmen ayrı bir ırk olarak kabul edilerek aygır kayıtları tutulmaya başlandı. Günümüzde bu dernek kayıtlarında 170.000 at bulunmaktadır.

Başlangıçta bir komisyon tarafından bu at ırkına ait olabilecek atların seçimi ve aygır defterine kayıtları yapıldı. Irkın özellikleri belirlenerek tescil edildi. Uygulanan testlerde konformasyon ve tip özellikleri 60 puan, yetiştirme 20 puan, yetenek ise 20 puan üzerinden değerlendirilerek en az 50 puan alan atlar kayıt altına alınmaktadır.

Avustralya Stock Atları zeki, cesaretli ve oldukça dayanıklı atlardır. Çeviktir ve sert adımları vardır. Hızlı yürüyüşlüdür. Sakin ve duyarlı bir karakteri vardır. Orantılı bir vücuda sahiptir. Büyük gözleri, geniş alnı, ince ve düzgün yapılı bir başı vardır. Boynu kemerli ve uzundur. Güçlü ve geniş bir sırtı, yay biçiminde kaburgaları, sert ve yuvarlak sağrısı, sert ve uyumlu toynakları vardır.

Fotoğraf 3: Yağız donlu Avustralya Stok atı Dressage yarışmasında

Avustralya Stock Atları tüm Atlı spor türlerinde, Western yarışmalarında, binicilik kulüplerinde, sığır çobanları tarafından çiftliklerde,  polo ve diğer atlı oyunlarda kullanılırlar. Tüm donların kabul edildiği Avustralya Stok Atları cins özelliklerine göre 142 – 165cm. arasında değişen cidagoya sahiptirler (Hendricks, 1995).

Fotoğraf 4: Ünlü Avustralyalı binici Guy Mc Lean ve Avustralya Stock atları

KAYNAKLAR

HENDRICKS, Bonnie L. (1995) International Encyclopedia of Horse Breeds, University of Oklahoma Press, Norman.

https://en.wikipedia.org/wiki/Australian_Stock_Horse

https://www.horsedeals.com.au/search/horses-for-sale/breed/Australian-Stock-Horses

http://www.ashs.com.au/website/default.asp

https://www.facebook.com/ASHS1971/

FOTOĞRAFLAR

1. http://www.besthorsestalls.com

2. http://www.mediahex.com

3. http://www.flickr.com

4. http://www.braymere.blogspot.com

5. https://www.facebook.com/ASHS1971/