Avrupalı göçmenler (First Fleed) Avustralya’ya ilk kez büyük kafileler halinde gemilerle 1788 yılında geldiler. Beraberlerinde atları da vardı. Genellikle pony ırkları olan Cornwall, Wales ve Dartmoor ile Ağır yük atları olan Clydesdale ve Percheron ırklarından olan bu atlarla daha sonra artan nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla bazı yerli vahşi atlarla da melezleyerek son derece dayanıklı bir çiftlik atı oluşturdular.

Ancak sonraları teknolojik gelişmeler ve çiftlik yaşamının motorize olması nedeniyle atların bir kısmı dağlara bırakıldı ya da kaçtı. Bramby Atı (Brumbies) terimi Avustralya için doğada yaşayan bu vahşi atları ifade etmektedir. Adını ise Avustralya ordusunda bu atları Tasmanya’da doğaya ilk terk eden Çavuş James Brumby’den aldığı sanılmaktadır. Bazı kaynaklarda ise “Vahşi” anlamını taşıyan  “baroomby “ sözcüğünden geldiği ve Güney Queensland’daWarrego ve Nogoa Nehirleri kıyılarında yaşayan Avustralya’nın Pitjara yerlileri’nin kullandığı dilden alındığı belirtilmektedir [1].

Fotoğraf 1: Avustralya Brumby atları

Günümüzde Kuzey Avustralya’da, Batı Avustralya Queensland’daki milli parklarda, New South Wales and Victoria’da Güney Alplerde bulunan ve aile grupları olarak yaşayan Brambi vahşi atlarının doğadaki popülasyonu yaklaşık 300.000 kadardır.

Avustralya Hükümeti tarafından son yıllarda doğaya ve sığır otlaklarına, çiftliklere, ağaçlara zarar vermeleri, su kaynaklarını tahrip etmeleri nedeniyle bazı yerel yöneticiler tarafından itlaf edilmeye başlanan bu atlarla ilgili çevreci ve hayvan sever kuruluşların büyük tepki göstermesi üzerine koruma projeleri ve üreme kontrollerini yapmak üzere çalışmalar başlatılmıştır. Australian Conservation Foundation (Avustralya Koruma Vakfı) tarafından da uygun bulunmayan itlaf etme çabalarına karşı çıkıldığı bilinmektedir.

Bu atlarla ilgili ayrıca hayvan davranış bilimcileri tarafından yapılan gözlem çalışmaları da önem taşımaktadır. Çip yerleştirilen bazı atların izledikleri yollar, yiyecek ve su bulma, üreme davranışları sık sık kayıt altına alınmaktadır. Amerika Birleşik Devletlerinde vahşi Mustang atlarının ekonomiye kazandırılmasını amaçlayan “Adopt A Horse” programının benzeri Avustralya hükümeti tarafından da uygulanmaya başlamıştır. Bu uygulama ile doğadan yakalanan atlar rezerv bölgelerine toplanmakta, açık arttırma yolu ile at eti tüccarlarına, çiftlik sahiplerine, binicilik kulüplerine ve meraklı kişilere satılmaktadır (Hendricks, 1995).

Asya ülkelerinde çokça tüketilen at eti, Avustralya hükümeti tarafından kontrollü bir şekil-de bu atlardan sağlanarak milyonlarca dolar döviz elde edilmektedir. Kuyruk ve yele kıllarından yapılan çeşitli eşyalar yine en büyük gelir kaynaklarından birini oluşturmaktadır.

Yakalanan bazı Brambi atları bazı çiftliklerde turistlere vahşi at gösterileri yapmak üzere eğitilirler ve binicilik sporlarında, Pony Club’larda, atlı gösterilerde kullanılmaktadırlar. 

Genel olarak 145 – 155cm. arasında cidagoya sahip olan Brambi atlarında tüm donlar bulu-nur. Sıcakkanlı olmaları nedeniyle karakterleri değişken ve oldukça belirsizdir. Vahşi doğaları gereği anlaşılmaz karakterleri vardır.

Fotoğraf 2: Victoria bölgesinde Brumby atları

Fotoğraf 3: Avustralya Queensland Milli Parkı’nda Brumby atları

KAYNAKLAR

HENDRICKS, Bonnie L. (1995) International Encyclopedia of Horse Breeds, University of Oklahoma Press, Norman.

https://animalsofaustralia.com/brumby_horse_facts

http://www.savethebrumbies.org

http://www.wideopenpets.com/man-trains-australian-brumbies-to-prevent-wild-horse-culls

https://www.telegraph.co.uk/news/2018/05/21/controversial-plan-cull-australias-wild-brumby-horses-abandoned

http://www.wildhorsesandmustangs.com/brumbies-australian-wild-horses

http://www.victorianbrumbyassociation.org/brumbies-for-sale.html

http://animals.mom.me/australian-brumby-eat-6434.html

FOTOĞRAFLAR

1. http://www.500px.com

2. http://www.ferrebeekeeper.wordpress.com

3. http://www.flickr.com

4. https://www.gumtree.com.au/s-ad/macclesfield/horses-ponies/brum

[1] http://tigba.org.au/about-brumbies