Haflinger (İtalyanca = Avelignese) Atlarının tarihi ortaçağa dayanır. Belgeler şimdiki Avusturya ve Kuzey İtalya’da olan Güney Tyrolean Dağlarındaki bir tür doğuya has yarış atından bahsetmektedir. Tyrol bölgesindeki köy ve çiftliklerin çoğuna sadece dar patikalardan ulaşılabildiğinden ulaşım ve yük taşıma için çevik ve yere sağlam basan atlara gereksinim duyuluyordu. Bölgede bulunan ve 1800’lerin başlarından kalma resimler dik dağ patikalarından yük ve binicileriyle giden ufak, asil, kestane dorusu fındıkkabuğu donlu atların varlığını açıkça göstermektedir [1].

Fotoğraf 1: Haflinger Atı (Avelignese)

İsmi Hafling (İt: Avelengo) köyünden gelmektedir. I. Dünya Savaşı öncesinde Hafling köyü, Avusturya’nın bir parçasıydı, ancak şimdi, İtalya sınırları içerisinde bulunmaktadır. Günümüz Haflinger’lerinin başlangıcı 1874 yılına kadar dayanır. Bu tarihlerde bölgenin rafine yerli Tyrolean kısrağı ve yarı Arap aygır olan “133 El Bedavi XXII.”den,  “249 Folie” adlı aygır doğmuştur. Tüm safkan Haflinger’lerin nesli “249 Folie” adlı bu aygıra dayanmaktadır.

Fotoğraf 2: Hollanda’nın Ermelo şehrinde düzenlenen Haflinger Festivali’nden görünüm

II. Dünya Savaşı boyunca ordunun yük atlarına olan ihtiyacı ve Haflinger Atının bu ihtiyacı karşılayabilecek olması nedeniyle türün üretiminde önemli değişiklikler yapılsa da savaş sonrasında türün boyu ve saflığına geri dönülmüştür. Hem biniş hem de araba sürücülüğüne uygun olan, güçlü yapılı, sağlam kemik yapısıyla güçlü görünümlü ve karmaşık kişilikli ufak bir at türü ortaya çıkmıştır.

Fotoğraf 3: Haflinger Atı (Avelignese)

Haflingeri benzersiz yapan ayırıcı özelliği onun altın sarısı rengi ile kemik rengi, sarı uzun yele ve kuyruğudur. Ama en belirgin özelliği insanlara karşı sevecen, istekli ve affedici olmasıdır. Bu özelliği de yüzyıllar boyu sarp patikalarda ailenin her ferdine hizmet etmesiyle gelişmiştir. Haflingerler kolayca ailenin bir üyesi haline gelebilirler.

Halflinger’ler 1.32cm’den 1.52cm cidago arasında değişen küçük atlardır. Halflinger cinsleri tek renktir. Ya altın kestane, kızıl kestane ya da sarıdır. Beyazdan sarıya yele ve kuyrukları vardır. Çoğunun yüzünde beyaz leke ya da yıldız vardır. Haflinger’ler canayakın ve nazik doğalarıyla tanınırlar. Eğitildikten sonra, kolaylıkla binilen ya da atla çekilen birçok araca bağlanabilen harika eşlikçiler olurlar. Haflingerler çok naziktir ve birçok cins at gibi gergin değildirler. Özellikle de çocuklarla çalışmaları çok kolaydır.

Modern Haflingerler günümüzde dünyanın her yerinde bulunurlar. Yük taşıma, hafif araba çekme gibi amaçların yanında western, dressage, engel atlama, arazi binişleri, atlı dayanıklılık ve hipoterapi amaçlarına da hizmet etmektedirler. Haflingerler boyutlarına göre şaşırtıcı derecede güçlü ve atletik olduklarından diğer cinslerle yarış halindedirler [2].

Fotoğraf 4: Haflinger Atları

Haflinger Kuzey Amerika’ya 1958’de gelmiştir. Wadsworth, Illinois, Tempel Çiftliklerinden Tempel Smith, ithal ettiği Lippizzan atlarıyla birlikte yetiştirme programına başlamak için onları Avusturya’dan ithal etmiştir. Başka çiftlikler de kısa sürede Haflinger ithal etmeye başlamışlardır. Bugün Birleşik Devletler ve Kanada da birçok ithalatçı ve yetiştirici bulunmaktadır. Haflinger’ler Almanya, Hollanda, İngiltere ve İtalya’dan ithal edilmekle birlikte, çoğu Avusturya’da yetiştirilmektedirler.

Kuzey Amerika Haflingerleri altın sarısından çikolata rengine kadar değişik al rengindedirler. Yele ve kuyrukları da daha açık renkte beyaz ile soluk sarı arası olur. Atın büyük gözü, anlamlı bir başı; biçimli bir gövde ve ne çok kısa ne de çok dik olan biçimli bir sağrıyla uyumlu zarif bir dış görünümü olmalıdır. At adaleli olmalı, belirgin ve biçimli eklem yerleriyle düzgün ve doğru bacak yapısına sahip olmalıdır. Damızlık aygırların hatasız erkeksi özellikleri ve damızlık kısrakların da belirgin feminen özelliklere sahip olmaları gereklidir. Baş, gövde ile orantılı, asil ve eğimli olmalıdır. Gözler geniş ve ileridedir. Burun delikleri açık ve geniştir. Boyun orta uzunluktadır ve başa doğru daralır. Bacaklar net ve eğimli eklemlere sahiptir ve 4 ayak da eşit basar. Önden veya arkadan bakıldığında bacaklar düzdür. Diz geniş, düz ve diz arkası kasları da güçlü ve geniştir. İncikler uzun ve iyi gelişmiş, tırnaklar da yuvarlak ve serttir (Hendricks, 1995).

Fotoğraf 5: Hollanda’nın Ermelo şehrinde düzenlenen Haflinger Festivali’nden

Haflinger’in canlı, istekli, yere emin basan ve ritmik yürüyüşleri vardır. Adetada rahat, enerji dolu, gururlu ve ritimlidir. Süratli ve dörtnalda ise elastik, canlı, atletik ve kendini mükemmel taşıyan ritmik bir yürüyüşü vardır. Süspansiyon hareketlerinin ayırt edilebildiği dengeli bir aksiyonu vardır. Yüksek itiş gücüyle arka ayaklar aktif olarak çalışır. Bu itiş gücü elastik sırt ile serbest hareket eden omuzlara ve ön ayaklara taşınabilir. Genellikle hafif bir diz aksiyonu istenir. Özellikle dörtnal oldukça ileri-yukarı hareketli olmalıdır. Haflinger atının standartları Dünya Haflinger Federasyonu (World Haflinger Federation – WHF) ve Tyrol Haflinger At Yetiştiricileri Derneği (Haflinger Horse Breeders Association of the Tyrol - HHBAT) tarafından belirlenmektedir ve kayıt altına alınmaktadır[3].

Fotoğraf 6: Haflinger Atı

KAYNAKLAR

HENDRICKS, Bonnie L. (1995). International Encyclopedia of Horse Breeds, University of Oklahoma Press, Norman.USA.

FOTOĞRAFLAR

1. http://www.haflingerhorses.com
2. http://www.flickr.com
3. http://www.pixabay.com
4. http://www.hafling-meran2000.eu
5. http://www.flickr.com
6. http://www.facebook.com

[1] http://www.haflinger.it

[2] http://en.wikipedia.org

[3] http://www.haflingerhorses.com