Knabstrup atları Avrupa’nın aygır kayıtları bulunan en eski atlarından birisidir. Danimarkada “Kaplan Atlar” olarak efsanelere de konu olan bu atlar 1600’lü yıllarda Danimarka Krallığı tarafından Kraliyet törenlerindeki arabalara koşulmak için özel olarak seçilerek yetiştirilirdi. Ancak özellikle Christiansborg Castle’deki haralarda yetiştirilen atların bazı gen bozuklukları nedeniyle 1750’li yıllarda kaybolmuş olduğu görülmektedir.

Bir süre sonra tekrar ortaya çıkan Knabstrup atının ilk kayıtları 1812 yılında Hollandalı bir kasabın Flaeb adlı bir İspanyol Süvarisinden aldığı doru donlu battaniye benekli bir İspanyol kısrağı ile başlar. “Flaebehoppen” adı verilen kısrak bir süre sonra Hollandanın Holbaek bölgesinde yer alan Knabstrupgaard’da çiftliği bulunan Yüzbaşı Villars Lunn tarafından satın alınır. Yüzbaşı Lunn çiftliğinde bulunan alaca donlu Flaebehingsten adındaki Fredricksborg aygırı ile yaptığı melezleme sonucunda ilk benekli tayları elde etmeye başlar. Böylelikle bu taylar Knabstrup atlarının temel aygırları oldular.

1870’li yıllara kadar hızlı bir üretimle çoğaltılan atların bu yıldan sonra üretimlerinde düşüş başladı. Bu düşüş sürerken 1891 yılında Yüzbaşı Lunn’un çiftliğinde çıkan yangında 22 adet aygır telef oldu. 1900 yılında ırk neredeyse yok olma tehlikesi ile karşılaşmıştı. Knabstrup atları bir süre birkaç meraklısı tarafından ayakta tutuldu. Eski bir çiftçi olan N.H. Nielsen ve oğlu avukat C.N. Ledage, 1947 yılında Egemosegaard harasında “Max Bodilsker” ve “Silverking II” adlı aygırlarla yaptıkları melezlemelerle Knabstrup atlarının üretimine başladılar[1].

1954 yılına gelindiğinde 15 aygırlık mükemmel bir üretime ulaşmışlardı. Ülkenin birçok yerinden ve yurtdışından bu atlarla ilgilenenler neredeyse izdihama neden oluyorlardı. 1959 yılında kurulan Holbaek İlçesi Knabstrup Tanıtma Derneği “Foreningen for Knabs-trupperavlens fremme i Holbæk am” ile 1962 yılında kurulan Danimarka Spor Atları Derneği “Danish Sporthorse Breed Association” aralarında çıkan anlaşmazlıklar nedeniyle ırkın yetiştirilmesinde bazı sorunlar ortaya çıktı [2].

Ancak 1971 yılında kurulan Knabstrupper Atları Yetiştirme Derneği “Knabstrupper-foreningen for Danmark”, Knabstrup atlarının ırkının geleceği konusunda önemli kararlar alarak ırkın standartlarını belirledi ve “Mother Stud Book for the Knabstrupper Breed” adıyla aygır kitabını yayınlamaya başladı. Bu dernek tarafından ithal edilen 3 adet Appaloosa aygırı Knabstrup atlarının yetiştirilmesine büyük katkı sağlamıştır [3].

Fotoğraf 2: Knabstrupper tayı

Dernek günümüzde de standartlar ölçüsünde yetiştiricilere ödüller vererek teşvik etmektedir. Knabstrup atlarının donlarında Amerikan Appaloosa atlarının renklerine benzer desenler bulunur. Genellikle beyaz üzerine yağız, al ve doru beneklerin dağılımıyla oluşan desenler yoğunluktadır. En çok beğenilen donlar ise battaniye, kartanesi ve leopar desenli donlardır. Knabstrup atlarında bazen al ve beyaz düz renkli atlar da çıkabilir.

Knabstrup atlarının ortalama cidagoları 157 – 163cm. civarındadır. Genel karakter yapıları ılıkkanlı olan bu atlar üç tür olarak yetiştirilirler. Spor tipi, Binek (Barok) tipi ve Pony tipi. Spor tipi atlar Danimarka Sıcakkanlı atı ve Trakehner atlarının melezlenmesiyle elde edilirler ve atlı sporlarda kullanılırlar. Barok tipi atlar ise İspanyol ve ile melezlenirler ve genellikle atlı gösterilerde sirklerde kullanılırlar. Pony tipleri ise çocuklar için oldukça ilginç renkleri ve sakinlikleri ile Pony Kulüplerde sıklıkla kullanılırlar.

Fotoğraf 3: Knabstrup atları

Fotoğraf 4: Knapstrupper atı

KAYNAKLAR

http://www.horsebreedspictures.com/knabstrupper.asp

https://www.knabstruppers4usa.com/History_about_The_Knabs.php

http://www.knabstrupperforeningen.dk

http://www.knab.dk

https://www.howrse.com/dossiers/race?qName=knabstrup

FOTOĞRAFLAR

1. http://www.knabstruppers4usa.com

2. http://www.flickr.com

3. http://www.penny.nl

[1] https://www.knabstruppers4usa.com/History_about_The_Knabs.php

[2]  http://www.knabstrupperforeningen.dk

[3]  http://www.knab.dk