Hırvatca Posavina da denilen Posavac atları Avrupa’daki en eski at ırklarından birisidir. Kökleri Moğol Przevalsky atlarına kadar dayanır. İ.S. 4 – 5. yüzyıllarda Avrupa’ya gelen Asyalı kavimlerin birlikte getirdikleri atların bölgede ihtiyaca göre geliştirilmesiyle ortaya çıkmıştır. Zaman içerisinde Arap atlarının kanları da karışmıştır.

Posavac atları soğukkanlı atlardır. Tarih boyunca yapılan çeşitli melezlemelerin de etkisi olmasına karşın bu atların en önemli özellikleri olan soğukkanlılık, güç ve dayanıklılık kaybolmadan korunabilmiştir. Yerel olarak Bušak (Bushak) olarak da adlandırılırlar.

Fotoğraf 1: Posavac Atı profili

İnsan etkisine rağmen güç ve soğukkanlılığını koruyabilmesi Posavac atının uzun süredir doğal yaşamda bulunmasından kaynaklanmaktadır [1].

Posavac atlarının kafa yapıları ve vücudu dikkat çekici. Arap atlarının etkisiyle oluşmuş geniş bir alın, büyük burun delikleri, büyük ve oval gözleri, küçük ve çıkıntılı kulakları bulunmaktadır. Boyun kısmı gövdesine sanki sonradan tutturulmuş gibi geniştir ve kısa, yeleleri uzun ve bol tüylüdür. Gövdesi sağlam, geniş ve güçlü, sırtı kalın sağrısı düşüktür. Kuyruğu bol tüylü ve diktir. Bacakları kısa, kemikleri sağlam, diz altları tüylüdür. Genel olarak vücut yapısı bataklık arazilerde rahatlıkla hareket edebilecek niteliktedir.

Posavac atları iyi huylu, itaatkâr ve sadıktırlar. Tarım ve çiftlik işlerinde kullanmaya son derece uygundurlar. Son yıllarda çiftçilikte at kullanımının azalması nedeniyle sayıları da azalmaya başlamıştır.

Hırvatistanda bir kısım çiftçilerin çiftlik işlerinde kullanmalarının yanı sıra 200 atlık sürüler halinde Zagreb yakınlarındaki Lonjsko Polje Doğal Park Alanı’nda doğal yaşamlarını sürdürmektedirler. Kış şartlarına çok iyi uyum sağlayan at sürüleri Sava Nehri boyunca kış – yaz bütün yıl boyu görülebilirler [2].

Fotoğraf 2: Posavac Koşum Atları

Çiftlik işlerinde ise arabaya koşma, nehir gemilerini ve feribotlarını çekme, orman hizmetlerinde kütük ve odun taşıma işlerinde kullanılırlar. Son yıllarda hafif binicilik hizmetlerinde, turizmde, hipoterapide, atlı jimnastik (voltej) ve bazı atlı sporlarda kullanılmaktadır.

Posavac atlarının ortalama cidago yükseklikleri 140 - 150cm’dir. Hırvatistan’da yetiştirilen diğer soğukkanlı atlar olan Međimurje atı (155-165 cm) ve Hırvat Coldblood (150–160 cm) atlarından daha küçüktür[3]. 

Ağırlıkları 500-600kg arasında değişir. Genel olarak donları yağız, demirkır, koyu al ve kestane dorudur[4].

Hırvat hükümeti son yıllarda sayıları oldukça azalmaya başlayan Posavac atlarını korumaya almış ve birçok proje desteği ile geliştirilmelerini sağlamaya çalışmaktadır. Branko Borković başkanlığında 1993 yılında kurulan Središnjeg Saveza Uzgajivača Konja Hrvatski Posavac (Hırvat Posovac Atları Merkez Yetiştiriciler Birliği) düzenli projelerle bu konuda çalışmalar yapmaktadır [5].

Hırvatistan’ın kültürel mirası olarak görülen Posavac atları korunma altına alınmaya çalışılmaktadır (Kovac, 1994).

Fotoğraf 3: Posavac Atları yılkısı

KAYNAKLAR

KOVAČ, Miroslav (1994) Posavina Horse Indigenous Horse Of Croatia, Stočarstvo : Časopis za unapređenje stočarstva, Vol.48 No.9-10 Studeni Croatia Livestock Selection Centre, Horse-Breeding Department, Zagreb, Croatia 

http://mokropolje.net/2016/11/02/posavac-horse/

FOTOĞRAFLAR

1. http://www.etnoselo-staralonja.com

2. http://www.sshp.hr

3. http://www.horsebreedspictures.com/posavac-horse.asp

[1] http://www.etnoselo-staralonja.com

[2] http://www.find-croatia.com

[3] http://mokropolje.net/2016/11/02/posavac-horse/

[4] http://selo.hr

[5]  http://www.sshp.hr